Het Vlaams verband is een
metselverband
waarbij in iedere laag
bakstenen
zowel
koppen
als
strekken
voorkomen, en wel om en om: steeds één kop en dan één strek.
Vooral op minder in het oog lopende plaatsen werd het metselwerk slordiger uitgevoerd en het hergebruik van gebroken stenen speelde daarbij vaak een rol. Is de regelmaat helemaal zoek, dan spreken we van
wild verband.
In de vakliteratuur wordt nogal slordig met de term Vlaams verband omgesprongen, vaak wordt er ook metselwerk mee aangeduid dat meerdere strekken achter elkaar bevat. Het gaat dan om
noors
of
Engels verband. Omgekeerd kan een strek ook door twee koppen gevolgd worden: dat is dan
Frans verband.
Hoewel Vlaams (en noors) verband in het midden van de 20e eeuw weer enkele decennia in de mode was,
is het Vlaams verband toch vooral bekend om zijn vroege toepassing.
In west-Nederland betreft dit de periode tot rond 1325, in het noorden blijft het langer in gebruik.
Het
staand verband
volgt het Vlaamse op.
De kruisvorm, gevormd door een strek met een kop erboven en eronder, is duidelijk te zien in het Vlaams verband.
Toch mag het geen
kruisverband
genoemd worden, dat is een wezenlijk ander metselverband.
Tekst: Jean Penders (03-2005). Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders
